Μάλλιου Φανή
Για να σου εξασφαλίσουμε μια κορυφαία εμπειρία, στο site μας χρησιμοποιούμε cookies.

Στοματική υγιεινή μέρος Α'

Στοματική υγιεινή μέρος Α'


Βασικά στοιχεία στοματικής υγείας


Μετά από κάθε λήψη τροφής, πάνω στα δόντια μαζεύεται ένα λευκωπό επίχρισμα που σχηματίζεται από υπολείμματα τροφών και σάλιο.
Πάνω σ΄ αυτό το επίχρισμα αναπτύσσονται μικρόβια που ονομάζονται βακτηρίδια και τα οποία ζουν φυσιολογικά μέσα στο στόμα μας. Αυτή είναι η οδοντική μικροβιακή πλάκα.
Αόρατη τις πρώτες ώρες, η μικροβιακή πλάκα αυξάνει σε πάχος κατά τη διάρκεια της ημέρας και θαμπώνει την όψη των δοντιών. Αυτή είναι υπεύθυνη για την τερηδόνα και τις ασθένειες των ούλων.


Μια κακή στοματική υγεία, μπορεί να έχει βλαβερές συνέπειες για τη γενικότερη υγεία μας. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να γνωρίζουμε πως υπάρχουν 4 βασικά σημεία που συμβάλλουν στην καλή στοματική υγεία.
1.    Τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο
Ο οδοντίατρος σήμερα δεν είναι μόνο για να μας θεραπεύει όταν πονάμε. Οι σύγχρονες γνώσεις και η υλικοτεχνική υποδομή που διαθέτει του επιτρέπουν, στις περισσότερες περιπτώσεις, να προλαβαίνει τις ασθένειες, να τις αποφεύγει ή να περιορίζει τις συνέπειές τους.
Όπως ο οικογενειακός γιατρός, έτσι και ο οδοντίατρος κρατάει ιατρικό ιστορικό στο οποίο σημειώνει όλες τις πληροφορίες που του δίνουμε για τη γενική μας υγεία (χειρουργικές επεμβάσεις, αλλεργίες, σφραγίσματα κλπ), τις διατροφικές μας συνήθειες, τον κίνδυνο ανάπτυξης τερηδόνας και ασθενειών των ούλων, τις εξετάσεις και τις θεραπείες που μας έχει κάνει καθώς κι ένα αρχείο των επισκέψεών μας για έλεγχο και πρόληψη.
Σχετικά με τα παιδιά
- Συνιστάται η πρώτη επίσκεψη να γίνεται στην ηλικία των 18 κιόλας μηνών ώστε να αξιολογηθεί ο κίνδυνος ανάπτυξης τερηδόνας.
- Η τεχνική της κάλυψης των οπών και σχισμών στους 1ους και 2ους μόνιμους γομφίους (που ονομάζοντγαι και «εξαρίτες» ή «δόντια των 6 χρόνων» και «δόντια των 12 χρόνων») βοηθάει να αποφύγουμε την τερηδόνα.


ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ:
-          Η τερηδόνα όπως και η ουλίτιδα είναι ασθένειες. Κατατάσσεται στις 10 πρώτες μάστιγες παγκοσμίως στον τομέα της υγείας.
-          Δεν διατρέχουμε όλοι τον ίδιο κίνδυνο να αναπτύξουμε τερηδόνα ή ασθένειες των ούλων, επειδή δεν παρουσιάζουμε όλοι την ίδια αντίσταση στην τερηδόνα ούτε έχουμε τα ίδια βακτηρίδια στο στόμα.
-          Οι τακτικές επισκέψεις για έλεγχο είναι σημαντικές, επειδή μπορούμε να εντοπίσουμε την εμφάνιση μιας οδοντοστοματικής ασθένειας.
-          Μια κατάσταση κούρασης και στρες μπορεί να επιδεινώσει τη στοματική μας υγεία χωρίς να το αντιληφθούμε.
2.    Υγιεινή διατροφή
Στα βακτηρίδα της οδοντικής μικροβιακής πλάκας αρέσουν οι υδατάνθρακες (τροφές που περιέχουν ζάχαρη) και τους χρησιμοποιούν για να επιτεθούν στα δόντια μας. Ας τους κάνουμε δίαιτα λοιπόν!
Δεν γίνεται λόγος, φυσικά, να τους καταργήσουμε επειδή ο οργανισμός μας τους έχει ανάγκη. Τα πάντα είναι θέμα ισορροπίας.
-          Ας μην ξεχνάμε ότι χρειαζόμαστε επίσης ίνες (δημητριακά, λαχανικά, φρούτα) και πολύ νερό. Το νερό αντιπροσωπεύει 70-75% του βάρους στο μωρό, 60% του βάρους στον ενήλικα και 50% στον ηλικιωμένο.
-          Η καλή διατροφή είναι επίσης θέμα ρυθμών.
-          Τα ισορροπημένα γεύματα, σε τακτικές ώρες μέσα στην ημέρα, καλύπτουν με σωστό τρόπο τις ανάγκες μας σε ενέργεια: ένα πρωινό για το ξεκίνημα της μέρας, ένα γεύμα και ένα δείπνο το βράδυ.
-          Μπορεί να χρειαστούν ακόμη 2 ενδιάμεσα γεύματα στη διάρκεια στη ημέρας, κυρίως σε όσους καταναλώνουν πολλή ενέργεια (όσοι αθλούνται, παιδιά, έφηβοι).
-          Προσοχή, όμως, στο συνεχές μασούλημα: δεν ευνοεί μόνο τη λήψη βάρους αλλά και την τερηδόνα!


ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ:
-          Τα απλούστερα γεύματα είναι και τα καλύτερα για τα παιδιά μας: ψωμί+τυρί ή ψωμί +φρούτο ή ψωμί+σοκολάτα
-          Όταν πίνουν αναψυκτικά καλύτερα να τα πίνουν με καλαμάκι: η επίθεση που δέχεται η αδαμαντίνη από τη ζάχαρη θα είναι μικρότερη.
-          Οι τροφές που είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες δεν έχουν όλες γλυκιά γεύση. Προσοχή στα τσιπς, τις τηγανητές πατάτες, στα αλμυρά μπισκότα που περιέχουν πολλή ζάχαρη, παρά την έντονη αλμυρή τους γεύση.
-          Η μαύρη σοκολάτα, πλούσια σε κακάο και με λίγη ζάχαρη, έχει «αντιτερηδονογόνες» ιδιότητες χάρη στις τανίνες, το φθόριο και τα φωσφορικά άλατα που περιέχει.
-          Είναι σημαντικό η ισορροπημένη διατροφή να γίνεται συνεχώς και όχι μόνο μια μέρα ή, ακόμη χειρότερα, σε ένα μόνο γεύμα. Πού και πού, όμως, μπορεί να επιτραπεί μια μικρή παρέκκλιση!
-          Όχι πάνω από 5 γεύματα τη μέρα (3 κυρίως γεύματα και 2 ενδιάμεσα).
-          Τελειώνουμε το γεύμα μας με ένα ποτήρι νερό για να «ξεπλυθούν» α δόντια μας και να εξουδετερωθούν τα οξέα.
-          Μπορούμε, επίσης, να μασήσουμε μια τσίκλα χωρίς ζάχαρη για 15 περίπου λεπτά.
3.    Καλή τεχνική βουρτσίσματος
Για να αφαιρέσουμε τη μικροβιακή πλάκα πρέπει να έχουμε τα κατάλληλα εργαλεία και τη σωστή μέθοδο.
Η κατάλληλη οδοντόβουρτσα για τα παιδιά καθώς και για τους μεγάλους πρέπει να έχει οπωσδήποτε:
-μικρή κεφαλή για να φτάνει σε όλες τις μεριές των δοντιών
-μαλακές τρίχες
Η οδοντόκρεμα να περιέχει φθόριο.
Τώρα μπορούμε να εφαρμόσουμε της σωστή τεχνική βουρτσίσματος που τελειοποιήθηκε από οδοντιάτρους για τους ενήλικες: την Α.Π.Λ.Η. μέθοδο, η οποία σέβεται την ευαίσθητη δομή των ούλων και εγγυάται ένα καλό βούρτσισμα, ακόμη και για τις δύσκολες περιοχές. Πρέπει να την εφαρμόζουεμ τρεις φορές την ημέρα, αν είναι δυνατόν μετά από κάθε γεύμα, ή τουλάχιστον μετά το πρωινό και το βράδυ, πριν κοιμηθούμε.
Α: άνω και κάτω γνάθος βουρτσίζονται ξεχωριστά
Π: παλμική κίνηση της βούτσας για να καθαριστούν δόντια και ούλα.
Λ: λοξή τοποθέτηση της βούρτσας με γωνία 45ο  πάνω στα ούλα
Ο: όλα τα δόντια βουρτσίζονται ακολουθώντας μια σειρά, χωρίς να ξεχνάμε την επάνω τους πλευρά.


ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ:
-          Για τα παιδιά υπάρχουν απλούστερες τεχνικές βουρτσίσματος.
-          Μπορούμε να το συζητήσουμε με τον οδοντίατρό μας στην επόμενη συνάντησή μας.
-          Για να στεγνώσουν πιο γρήγορα οι οδοντόβουρτσες οι δικές μας και των παιδιών μας, μπορούμε αν τις βάλουμε σε ένα ποτήρι με τη λαβή προς τα κάτω και την κεφαλή προς τα πάνω.
-          Για καλύτερη υγιεινή, οι τρίχες τους δεν πρέπει να ακουμπούν μεταξύ τους.
-          Υπάρχουν οδοντόβουρτσες ταξιδίου: είναι πρακτικές για το μεσημέρι, το σαββατοκύριακο ή κάποια μετακίνηση μικρής διάρκειας.
-          Κάθε οδοντόβουρτσα φέρει τα μικρόβια εκείνου που τη χρησιμοποιεί. Προσοχή να μην ανταλλάσσουν τα παιδιά μας τις βούτσες τους ή να μην τις δανείζουν.
4.    Φθόριο
Έχει αποδειχτεί από έρευνες που έγιναν ότι το φθόριο ενισχύει την αδαμαντίνη (σμάλτο) των δοντιών και προστατεύει από την τερηδόνα. Τι πρέπει, όμως, να κάνουμε και τι όχι;
Πού βρίσκεται το φθόριο;
-          Το φθόριο βρίσκεται στη φύση μέσα σε πολλές τροφές σε μικρές ποσότητες: σπανάκι, ψάρια, τσάι κλπ.
-          Στην αγορά υπάρχει φθοριωμένο αλάτι.
-          Ορισμένα είδη νερού (μεταλλικό νερό και νερό της βρύσης) περιέχουν επίσης φθόριο καθώς και οι περισσότερες οδοντόκρεμες.
Πώς δρα το φθόριο;
-          Το φθόριο δρα κυρίως τοπικά, όταν έρχεται σε επαφή με τα δόντι στο στόμα.
-          Δρα επίσης και όταν το καταπίνουμε. Αν, όμως, παίρνουμε πολύ μεγάλη ποσότητα (υπερδοσολογία) μπορεί να προκαλέσει κηλίδες στα δόντια.
Πώς να διαλέξουμε μια φθοριούχο οδοντόκρεμα;
-          Για τα παιδιά των 3-6 χρόνων χρησιμοποιούμε οδοντόκρεμα με μικρή συγκέντρωση φθορίου: μεταξύ 250 και 650ppmF, η οποία αναφέρεται στη συσκευασία της οδοντόκρεμας.
-          Από την ηλικία των 6 χρόνων τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιούν την ίδια οδοντόκρεμα με των ενηλίκων, της οποίας η συγκέντρωση κυμαίνεται μεταξύ 1000 και 15000ppmF.


ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ:
-          Λόγω της τοπικής του δράσης, το φθόριο της οδοντόκρεμας πρέπει να μείνει για λίγο στο στόμα και να μην το φτύσουμε ή το ξεπλύνουμε αμέσως.
-          Από την ηλικία των 3 ετών τα παιδιά  πρέπει να χρησιμοποιούν φθοριούχο οδοντόκρεμα και να μάθουν να μην την καταπίνουν.
-          Το φθοριωμένο αλάτι μπορεί να χρησιμοποιείται στα φαγητά που ετοιμάζονται για όλη την οικογένεια.
-          Για το γάλα των μωρών προτιμάτε μεταλλικό ή εμφιαλωμένο νερό που περιέχει λιγότερο από 0,3 mg φθορίου στο λίτρο.
-          Τα χαπάκια φθορίου ενδείκνυνται για παιδιά που έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης τερηδόνας.